WRZESIEŃ W OGRODZIE

Na wrzesień przypada koniec lata i początek jesieni. Jest to okres wzmożonych prac w ogrodzie - nie dość, że na ten miesiąc przypada okres największych zbiorów warzyw i owoców to jest to też najlepsza pora na sadzenie i rozmnażanie roślin. Do tego dochodzą zabiegi pielęgnacyjne i porządkowe.
W naszym klimacie jest to z reguły okres pięknej pogody, babiego lata, trzeba więc rozsądnie podzielić sobie czas spędzony na ogródku na ostatnie chwile wypoczynku oraz czas na jesienne prace ogrodowe.

Wrzesień to również okres wielu wystaw i targów ogrodniczych, które są doskonałą okazją do podpatrzenia nowych trendów w ogrodnictwie, poznania nowych odmian roślin oraz zrobienia ciekawych zakupów.

Jest wiele prac ogrodowych, które najlepiej przeprowadzć we wrześniu:

Sadzenie :We wrześniu jest najlepsza pora aby zadbać o wygląd naszego ogrodu na wiosnę; najpiękniejsze wiosenne kwiaty to rośliny cebulowe - przebiśniegi, krokusy, cebulice, narcyzy, szafirki, hiacynty, szachownice cesarskie, szachownice kostkowate no i oczywiście tulipany - i należy je sadzić właśnie teraz. Na przełomie sierpnia i września wysadzamy bulwy lilii białej, kosaćców bródkowych czy pustynnika. Do posadzenia należy wybrać cebule duże, zdrowe i bez uszkodzeń mechanicznych. Muszą być w stanie spoczynku tzn. nie mieć wyrośniętych liści oraz korzeni. Przed posadzeniem można cebule moczyć w roztworze preparatu grzybobójczego. Cebule należy sadzić piętką do dołu na głębokości odpowiadającej trzykrotnej wysokości cebuli; mniejsze gęściej a większe rzadziej. Jeśli chodzi o czas sadzenia to należy najwcześniej posadzić te, które najwcześniej zakwitają wiosną tzn. przebiśniegi, krokusy i cebulice. Po posadzeniu można cebulki podlewać a po pierwszych przymrozkach okryć torfem, korą lub gałązkami drzew iglastych. Niektóre gatunki roślin cebulowych, takie jak cebulice, śnieżniki lub szafirki po paru latach rozrastają się i tworzą piękne kwitnące grupy. Inne takie jak tulipany lub lilie azjatyckie nie powinny rosnąć w tym samym miejscu dłużej niż 3 lata bo zbyt się zagęszczą i zdrobnieją.
Początek miesiąca to odpowiedni czas na wykopanie i posadzenie na nowo cebul lilii .
Przesadzmy również z rozsadnika na miejsca stałe rośliny dwuletnie takie jak malwy, dzwonki ogrodowe, bratki, niezapominajki, goździków brodatych, stokrotki czy naparstnice.
Warto również pomyśleć o smacznych owocach truskawki i poziomki - we wrześniu można je jeszcze zasadzić, powinny mieć wystarczajaco dużo czasu aby się dobrze ukorzenić.
We wrześniu sadzimy i przesadzamy drzewa i krzewy zarówno produkowane w pojemnikach jak i z odsłoniętym korzeniem. Jest ot też dobra pora na zakładanie wrzosowiska a na efekty tej pracy można podziwiać od razu.
Na początku miesiąca przygotowujemy stanowisko i glebą przeznaczona pod uprawe roślin jagodowych, rododendronów i na wrzosowsko. Potrzebujemy do tego kwaśnej gleby - jeżeli takiej nie ma w ogrodzie trzeba trochę nad nią popracować.



Rozmnażanie roślin : rozmnażamy przez podział i sadzimy na nowo wiele bylin - przede wszystkim te, które kwitły wiosną i latem oraz trawy ozdobne. Wrzesień to doskonała pora na dzielenie i przesadzanie bylin takich bylin jak na przykład fiołków wonnych i fiołków motylkowatych, smagliczek skalnych, żagwinu, omiegów kaukaskich,floksów szydlastych, ubiorków wiecznie zielonych, rogownicy, karmnika ościstego, dąbrówki rozłogowej, barwinków, astrów alpejskich, zawciąga, macierzanki.
Z roślin użytkowych rozmnażamy w ten sposób rabarbar, lubczyk i cząber.
Pobieramy i ukorzeniamy sadzonki krzewów wiecznie zielonych i innych np. bukszpanu, berberysów czy szczodrzeńca. Można też przygotować sadzonki pędowe bluszczu pospolitego, barwinka, rozchodników.
Z roślin użytkowych możemy rozmnażać przez sadzonki zdrewniałe agrest i porzeczki - w tym miesiącu najlepiej się przyjmują.
Więcej informacji na stronie rozmnażanie roślin.

Zbiory : na wrzesień przypada okres dojrzewania wielu odmian gruszek, jabłek i śliwek. Zbieramy również orzechy laskowe oraz warzywa korzeniowe takie jak ziemniaki, cebula, buraki, marchew, pietruszka czy seler.
W suche i słoneczne dni zbieramy nasiona roślin jednorocznych.

Siewy : niektóre kwiaty wysiewa się we wrześniu, przede wszystkim maczki kalifornijskie, ostróżki letnie, chabry bławatki, mak lekarski oraz ubiorek gorzki. Wysiewa się też jesienią rośliny na zielone nawozy oraz zioła do doniczek (np.pietruszkę) na zimową zieleninę. W pierwszej dekadzie września wysiewamy szpinak przeznaczony do przezimowania w gruncie. Z krzewów w tym czasie wysiewa się nasiona rokitnika pospolitego, które powinny wykiełkować w ciągu 4 tygodni.

Zabiegi pielegnacyjne : przygotowujemy glebę pod wiosenne nasadznia, porządkujemy ogród, regularnie zgrabiamy pierwsze opadłe liście, obficie podlewamy drzewa i krzewy przed zimowym spoczynkiem. Drzewa i krzewy, którym dostarczymy w tym okresie sporej ilości wody lepiej przetrwają okres zimowy. Najlepiej przeprowadzić nawadnianie na początku miesiąca września.
Przewracamy kompost nagromadzony przez okres wiosny i lata.
Jesienią warto przekopać ziemię - w zimie wymarzną szkodniki wydobyte na powierzchnię a wiosną odpady lepiej wnikną w głąb gleby.

Trawnik : Wstrzymujemy nawożenie trawnika ale nadal go kosimy. Uzupełniamy po lecie ubytki w murawie dosiewając nasiona traw.

Oczko wodne : Oczyszczamy wdę w zbiornikach z opadających liści. Trzeba to robić regularnie aby gnijące resztki nie zanieczyszczały wody i nie zabierały tlenu rybom.


Kwiaty kwitnące we wrześniu : astry chińskie, aksamitki, rozchodniki okazałe, begonie, cynie, dalie, gazanie, jeżówka purpurowa, języczki pomarańczowe, kanny, nachyłki, nasturcje, niecierpki, onętki, portulaki, rudbekie, nawłoć, złocienie, tytoń oskrzydlony, pelargonie, szarłaty, żeniszki, maczki kalifornijskie, ślazówki, ubiorki baldaszkowate, lwie paszcze, dzielżany, pysznogłówki, rudbekie, kanna (paciorecznik), żółwik ukośny, tygrysówka pawia oraz acidantera dwubarwna.
Na balkonach kwitną lobelie, werbeny, petunie, calibrachoa Million Bells, bakopa, pelargonie, begonie zwisające, sunadaville.

Krzewy kwitnące we wrześniu : przede wszystkim wrzosy oraz róże, hortensje bukietowe, budleja Davida, hibiskusy oraz zimujace w pomieszczeniach kufliki, oleandry, fuksje.
We wrześniu bardzo efektownie wyglądają krzewy ognika szkarłatnego i rokitnika pospolitego obsypane drobnymi pomarańczowymi owocami. Owocują również krzewa i krzewy głogu oraz czarnego bzu.

Pnącza kwitnące we wrześniu : Niektóre odmiany clematisów, fasola ozdobna, milin amerykański, tunbergie, rdest Auberta, wilce.

ZOBACZ TAKŻE:
Ogrodowe zmarzlak - rośliny, które zimy nie przetrzymją...

KTÓRE LIŚCIE NADAJĄ SIĘ NA KOMPOST? Do kompostowania nadają się liście drzew owocowych ziarnkowych i pestkowych, liście jarzębiny, jesionu, klonu, leszczyny, lipy, olszy, i wierzby. Można też skompostować liście buku a powstały z nich kompost będzie bogaty w wapń. Liście dębu nadają się do przygotowania podłoża torfowiskowego a kompost z liści brzozy ma działanie lecznicze. Nie nadają się na kompost: liście kasztanowca, orzecha włoskiego, topoli, platanu oraz igły świerka. Więcej o nawożeniu roślin...

ROŚLINY DO JESIENNEGO OGRODU
Jesień to najbardziej kolorowa pora roku. Jesienny ogród może wyglądać bardzo atrakcyjnie jeżeli wybierzemy do niego rośliny o kolorowych liściach, ozdobnych owocach, rośliny późno kwitnące lub o dekoracyjnych pędach, gałęziach lub korze.
więcej na temat roślin do jesiennego ogrodu...

Kalendarz księżycowy na miesiąc wrzesień 2023:

Zbiory owoców, warzyw i ziół - na koniec lata przypada zbiór wielu owoców, warzyw i ziół. Rośliny liściowe i owoce najlepiej zbierać w okresie przybywania księżyca - od 16 do 28 września . Dość dobry okres jest też od 1 do 6 września. Rośliny korzeniowe najlepiej zbierać właśnie w tym terminie. Jeżeli jednak zbiory są przeznaczone do dłuższego przechowywania to lepszy jest termin od 8 do 14 września. Rośliny korzeniowe zbierane w tym terminie lepiej się przechowują i są bardziej wartościowe.
Sadzenie i przesadzanie roślin - wrzesień to obok pażdziernika najlepszy miesiąc na sadzenie drzew i krzewów, rozmnażanie i przesadzanie wielu bylin oraz wysadzanie na miejsca stałe roślin dwuletnich. Dobry termin do sadzenia przypada od 16 do 28 września. Sadzimy niezapominajki, chabry, orliki, naparstnice oraz gożdziki brodate. Jest to też bardzo dobry termin aby posadzić wrzosy i powojniki oraz przesadzić byliny. Warto posadzić również w tym terminie drzewka owocowe, krzewy jagodowe oraz poziomki i truskawki. Wysadzamy również jesienne cebulki kwiatowe. Unikać prac związanych z sadzeniem przed nowiem czyli od 8 do 14 września.
Siewy warzyw i roślin ozdobnych - we wrześniu nie wysiewa się zbyt wielu roślin ozdobnych i użytkowych. Do nielicznych należą na przykład takie kwiaty jak maczek kalifornijski, chaber-bławatek, ostróżka letnia, lawenda czy mak lekarski. Z roślin użytkowych wysiewamy roszponkę, koper, szpinak, tymianek, trybulę. Wysiewa się też jesienią rośliny na zielone nawozy oraz zioła do doniczek na zimową zieleninę. Dobry termin na siewy przypada od 16 do 21 września. Unikać siewu przed nowiem czyli od 8 do 14 września.
Prace porządkowe i pielegnacyjne - jesienne prace porządkowe i pielęgnacyjne najlepiej przeprowadzać od 1 do 14 września. Szczególnie korzystny termin przypada okres od 8 do 14 września. W tym czasie warto usunąć porażone liście, resztki owoców oraz mumie aby ograniczyć rozwój chorób. Tego materiału nie przeznaczamy na kompost. Porządkujemy i odchwaszczamy ogród, spulchniamy wierzchnią warstwę gleby. Przygotowujemy również glebę pod nowe nasadzenia zasilając ją kompostem i nawozami fosforowo-potasowymi. Rozkładamy również kompost , obornik i korę pod drzewa i krzewy owocowe. Przeprowadzamy cięcia drzew i krzewów owocowych.
Prace w pasiekach - wykonujemy od od 1 do 14 września, ale najlepszy jest termin od 8 do 14 września.

Pamiętajmy, że na dobre wyniki w uprawie ogrodu mają wpływ nie tylko terminy wykonywania prac ale również ogólne warunki wegetacji roślin.

Ozdobne pędy, owoce i liście

Najczęściej największą ozdobą ogrodu są kwitnące rośliny - ale nie tylko; istnieje wiele roślin ogrodowych o ozdobnych pędach, owocach czy liściach.
Więcej w artykule: Ozdobne pędy, owoce i liście..

TEMATY NA WRZESIEŃ

WRZOSOWISKO

Najlepszą porą do zakładania, jeżeli dysponujemy roślinami w doniczkach, jest okres gdy kwitną wrzosy bo od razu można ocenić efekty. Miejsce przeznaczone na wrzosowisko powinno mieć przynajmniej 2-5 m.kw. Ogródek wrzosowiskowy może być umieszczony w sąsiedztwie ogródka skalnego albo przy murku lub drodze.
więcej na temat wrzosowiska...

SADZIMY TULIPANY

Tulipany są bez wątpienia najpopularniejszymi wiosennymi roślinami cebulowymi. Większość odmian uprawianych przez amatorów to mieszańce ogrodowe, dość odporne na niekrzystne warunki atmosferyczne i nie sprawiające zbyt wielu kłopotów. Cebulki umieszcza się na głębokości 10-15 cm. W pierwszym roku mogą rosnąć w przeciętnej glebie (bo mają zapas składników pokarmowych w cebulkach) ale w następnych latach o glebę trzeba zadbać.
więcej na temat tulipanów...

GALERIA DALII

Dalie odznaczają się dekoracyjnymi kwiatami o fantazyjnych kszatałtach i kolorach. Pod względem budowy kwiatów występują 3 podstawowe grupy: pomponowe, kaktusowe i dekoracyjne. Bogactwo barw kwiatów ogromne; dające się porównać tulipanami. Kwitnie we wszystkich kolorach oprócz niebieski
więcej zdjęć dalii ...

HORTENSJE, WODNE KRZEWY

Hortensje są bardzo efektownymi krzewami kwitnącymi w lecie. Pochodzą z Dalekiego Wschodu a ich hodowlą zajamowano się już parę tysięcy lat temu. Największą zaletą hortensji są piękne i trwałe kwiaty, które pojawiają się w drugiej połowie lata. Łacińską nazwę tej rośliny Hydrangea można przetłumaczyć jako wodny krzew co jest trafnym określeniem gdyż hortensje potrzebują dużo wilgoci.
więcej na temat hortensji...