ROŚLINY UŻYTKOWE DO CIENIA

Maliny jakoś poradzą sobie i w cieniu.

Dość trudno jest zagospodarować miejsca zacienione, bowiem niewiele jest roślin, które lubią takie warunki. Jeśli na dodatek jest to cień w poblizu dużego drzewa to gleba w tym miejscu z reguły jest dość jałowa i niezbyt wilgotna. Jeśli chodzi o rośliny użytkowe to wybór jest jeszcze mniejszy niż w przypadku roślin ozdobnych jednak nawet w słabo nasłonecznionych miejscach można spróbować coś wyhodować jakieś owoce, warzywa czy zioła. Trzeba wybrać takie rośliny, które będa przynajmniej tolerować półcień.

Zobacz także : Rośliny ozdobne do cienia

Krzewy owocowe :

Największy wybór roślin użytkowych znoszących zacienienie jest wśród krzewów, jako że są lub były elementem poszycia leśnego. I tak można posadzić:

Porzeczki nie są zbyt wymagające, jednak warto zasilić glebę dużą ilością kompostu. Mogą rosnąć w półcieniu i są odporne na mrozy. Mamy porzeczki białe (najsłodsze lubiane przez dzieci) czerowone (bardziej kwaskowate) i czarne - na surowo niezbyt smaczne ale doskonałe na przetwory no i zawierają wiele wit. C.
Najlepszym terminem sadzenia porzeczek to późna jesień. Krzewy porzeczek najlepiej rosną na próchnicznej, średnio ciężkiej, piaszczystej i gliniastej glebie o wystarczającej wilgotności.

W półcieniu dobrze radzi sobie też agest. Niestety trzeba mu zapewnić trochę lepszą ziemię: żyzną, dostatecznie wilgotną, o lekko kwaśnym odczynie. Agrest ma owoce barwy zielonej, żółtej lub o czerwonawej skórce, często pokryta gruczołkowatymi włoskami. U niektórych odmian skórka jest gładka i błyszcząca.

Borówka amerykańska też może rosnąć w płócieniu, jest rośliną o bardzo niskich wymaganiach pokarmowych, wybieramy gleby lekkie (piaszczyste), kwaśne, próchniczne, wilgotne i przewiewne. Warto sadzić borówki amerykańskie w grupach, ponieważ do zapylenia potrzebuje ona innego krzewu.
Owoce borówki amerykańskiej zawierają mikro- i makroelementy takie jak wapń, fosfor i potas. Jest źródłem witamny A oraz witamin grupy B. Spożywanie jej owoców ma korzystny wpływ na wzrok a zawarte w niej przeciwutleniecze stosowane są w profilaktce przeciwnowotworowej.

Leszczyna - jest wytrzymała na niskie temperatury i nie wymaga specjalnych warunków glebowych i klimatycznych. Nie zaleca się gleb torfowych i zbyt mokrych. Lubi słońce lub półcień. W cieniu też może rosnąć ale słabiej owocuje. Niestety jest dość często atakowana przez szkodniki takie jak słonkowiec orzechowiec i misecznik śliwowy (stosować oprysk).

Maliny mogą rosnąć w słońcu lub półcieniu, są odporne na mróz i suszę nie mają wygorowanych wymagań.

Jeżyny - mogą rosnąć w suchej lekiej i piaszczystej glebie - owoce smaczne ale roślina jest ekspansywna i trzeba kontorlować jej rozrost.

Aronia - Roślina o niewielkich wymaganiach glebowych, dobrze rośnie także na glebach IV i V klasy. Toleruje niskie temperatury sięgające -35°C. Preferuje stanowiska od w pełni nasłonecznionych do półcienia, odporna na szkodniki.

Dereń jadalny - jest to krzew o skromnych wymaganiach, który dobrze się czuje na słońcu i w półcieniu, znosi gleby wapienne, susze i zanieczyszczone powietrze. W pełnym cieniu owocuje słabo i ma luźniejszy pokrój. Owoce są jadalne na surowo. Robi się też z nich marmoladę, dżem, nalewki.

Drzewa owocowe :

Jeśli chodzi o drzewa to jednak większość potrzebuje słońca ale spróbować można posadzić jabłoń; co prawda z reguły w opisach zazancza się że jabłonie lubią słońce ale z doświaczenia wiem że mogą też rosnąć i owocować w miejscach o mniejszym nasłonecznieniu. W półcieniu mogą rosnąć i będą owocować drzewka wiśni i czereśni.

Warzywa i zioła :

Tu też wybór dość ograniczony - można posadzić:

Czosnek niedzwiedzi - lubi miejsca ółcieniste lub cieniste pod drzewami lub wiekszymi krzewami. Gleba powinna być żyzna, przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna, o odczynie lekko kwaśnym.
Pietruszka naciowa - może rosnąć w glebie suchej lekkiej i piaszczystej.
Buraki czerwone - najlepiej wysiać w glebie lekkiej i wilgotnej.
Szałwia lekarska "Purpurascens" może też rosnąć w półcieniu, w glebie lekkiej suchej i piaszczystej odczynie obojętnym lub lekko zasadowym.
Roszpunka może rosnąć w miejscach o umiarkowanym naświetleniu, nie ma żadnych specyficznych wymagań co do warunków klimatycznych i glebowych; Wysiewa się ją od początku sierpnia aż do końca września. Zbiera od listopada do kwietnia.
Jarmuż - roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych, preferuje chłodniejszy klimat. Jarmuż toleruje prawie wszystkie rodzaje gleb pod warunkiem, że drenaż jest zadowalający i nie lubi suszy. Dość dobrze znosi zacienienie. Zaletą tej rośliny jest to, że rzadko atakują ją szkodniki i choroby. Po przemarznięciu liście jarmużu stają się bardziej delikatne i mają lepszy smak. Zawierają więcej cukrów i tracą charakterystyczną goryczkę, dlatego też należy je zbierać po pierwszych mrozach. Jarmuż rośnie najlepiej w czasie chłodnych miesięcy jeszcze w ciągu listopada, a nawet grudnia.
Mieta pieprzowa i mięta wonna - na gleby dość ciężkie, w miarę wilgotne. Jest rośliną światłolubną ale poradzi sobie też w półcieniu. Nie lubi bardzo ostrego słońca.

Zobacz także : Rośliny ozdobne do cienia

Opisane rosliny użytkowe :

agrest pospolity, aloes, aronia czarna, bazylia, berberysy, borówka amerykańska (borówka wysoka), czosnek niedzwiedzi, dereń jadalny, dynia olbrzymia, jabłoń domowa, jagoda kamczacka, lawenda, leszczyna, lubczyk ogrodowy, macierzanka, tymianek, mahonia pospolita, malina, mięta, morwa biała, oregano (lebiodka pospolita), orzech włoski, pietruszka, pigwowiec, pomidor, porzeczka biała, porzeczka czarna, porzeczka czerwona, poziomka pospolita, rabarbar ogrodowy , rozmaryn , rzeżucha (pieprzyca siewna), sałata siewna, słonecznik zwyczajny, szałwia lekarska, szczypiorek, topinambur (słonecznik bulwiasty), truskawka, wiśnia pospolita, żurawina wielkoowocowa.

CHOROBY I SZKODNIKI ROŚLIN - CHOROBY CZEREŚNI Jakość i wysokość plonów drzew i krzewów owocowych zależy w dużej mierze od zdrowotności. Rośliny chore gorzej się też rozwijają. Aby skutecznie zwalczać choroby i szkodniki, trzeba poznać ich biologię. Zabiegi ochrony roślin polegają nie tylko na zwaczaniau chorób i szkodników ale przede wszystkim na usuwaniu przyczyn sprzyjających ich wystepowaniu. Czereśnie najczęściej atakują takie choroby jak : drobna plamistość drzew pestkowych (Blumeriella jappi), brunatna zgnilizna drzew pestkowych (Monilinia laxa i Monilinia fructigena), dziurkowatość liści drzew pestkowych (Clasterosporium carpophilum). Więcej o chorobach czereśni...

Wodne wsparcie Po zbiorze owoców drzewa i krzewy owocowe powinny zostać obficie nawodnione przed udaniem się na długi późnojesienny i zimowy odpoczynek. Taka solidna porcja wody nie tylko wyrównuje ewentualne ubytki jakie następują po wyczerpującym procesie dojrzewania owoców; jest też zabezpieczeniem przed przemarzaniem drzew i krzewów w okresach ostrej zimy. Ile wody należy wylać pod drzewa i krzewy owocowe? Dość sporo - optymalne dawki jesiennego zapotrzebowania na wodę wynoszą: 1 drzewo jabłoni lub gruszy - przynajmniej 30 wiader wody, 1 drzewo wiśni i śliwy - okolo 20 wiader, 1 krzew maliny i porzeczki - minimum 5 wiader wody

CIĘCIE DRZEW I KRZEWÓW
Jednym z podatawowych zabiegów ogrodniczych, które musi wykonać od czasu do czasu właściciel ogrodu czy działki jest cięcie drzew i krzewów. Większość gatunków drzew i krzewów wymaga do dobrego wzrostu, kwitnienia czy owocowania regularnego cięcia. Każdy gatunek roślin wymaga odpowiedniej pory cięcia (zobacz kalendarz cięcia drzew i krzewów). Nie bez znaczenia jest też pogoda...
więcej na temat cięcia...

ROZMNAŻANIE ROŚLIN
Większość z nas po prostu kupuje sadzonki w sklepach ogrodniczych. Istnieje jednak grupa pasjonatów, którym własnoręcznie wyhodowane rośliny sprawiają wiele radości. Trzeba na początku wspomnieć, że część roślin bardzo łatwo daje się rozmnażać
więcej na temat rozmnażania roślin...

ŻURAWINA WIELKOOWOCOWA

Dojrzałe, duże owoce o karminowej barwie wyglądają efektownie na krzewie. Kwiaty niewielkie, pojedyńcze, biało-różowe, gwiazdkowate o delikatnej budowie. Liście mają około 1 cm. długości, są podłużnie owalne, wiecznie zielone, zimą przebarwiają się na czerwonono. Roślina wytwarza długie, nadziemne rozłogi, silnie rozgałęzione.
Więcej informacji o żurawinie...

MIĘTA

W uprawie mamy kilkadziesiąt odmian mięty różniących się wyglądem i aromatem. Wśród tych wielu gatunków najpopularniejsza jest mięta pieprzowa o orzeźwiającycm zapachu i lekko piekącym smaku. Mięta zawiera olejek mentolowy, działający odświeżająco i odkażająco. Napar z mięty usuwa niedyspozycje przewodu pokarmowego, łagodzi dolegliwości żołądkowe, poprawia łaknienie, działa orzeźwiająco.
Więcej informacji o mięcie...