Porzeczka czarna , Ribes nigrum - opis rośliny, uprawa
Krzew liściasty zrzucający liście
Wysokość: Od 1,5 do maksymalnie 2 m.
Pożytek z rośliny: Charakterystyczne w smaku, soczyste owoce jagodowe, czarne, zebrane w grona. Mogą być spożywane na surowo (coś dla koneserów specyficznych smaków ;) lub w postaci przetworów (smakuja znacznie lepiej). Owoce porzeczki czarnej zawierają ogromne bogactwo witamin (więcej niż inne porzeczki) przede wszystkim witamię C i PP. Poza tym mają dużo witaminy B, prowitaminy A, pektyn, kwasu ortofosforowego, garbników, soli potasu i żelaza. Owoce czarnej porzeczki korzystnie wpływają na procesy przemiany materii i zwiększają odporność organizmu. Mają właściwości przeciwzapalne, moczopędne i napotne.
Opis rośliny: Krzew o dość smukłej budowie. Liście, duże, dłoniaste, żywo zielone 3-5 - klapowane. Liście, pąki i owoce pokryte są gruczołkami wydzielajacymi charaterystyczną, dość nieprzyjemną woń. Kwiaty drobne, barwy żółtawozielonej, zebrane w zwisajace grona, bez wartości zdobniczych. Znacznie ciekawiej wyglądają owoce - małe, czarne, błyszczące jagody w zwisających gronach. Owoce dojrzewają stopniowo w od końca czerwca przez lipiec.
Wartościowe odmiany :
Boskoop Giant -stara ale jedna z lepszych odmian porzeczki czarnej. Owoce zebrane w długie grona, słodko-kwaśne, bez ostrego aromatu. Dojrzewają w połowie lipca. Polecana ogrodnikom amatorom.
Goliat - również stara odmiana często sadzona. Owoce bardzo duże czarne, słodkie i smaczne dojrzewają pod koniec czerwca. Wzrost średnio silny, pokrój rozłożysty. Odmiana do uprawy amatorskiej, zarówno deserowa jak i do przetworów.
Ben Connan - Owoce duże i średniej wielkości, jędrne równomiernie dojrzewają w gronach. Dojrzewa w drugiej połowie lipca.
Ben Lomond - odmiana szkocka, owoce średniej wielkości, plonuje obficie. Dojrzewa w drugiej połowie lipca.
Ben Sarek - odmiana wczesna o średniej sile wzrostu. Bardzo plenna, owoce dość duże.
Ometa - odmiana średnio wczesna, średnio plenna, owoce smaczne, aromatyczne. Odporna na mączniaki, mszyce i galasy.
Ores - Odmiana późna, plonuje pod koniec lipca. Wartościowa odmiana porzeczki czarnej, o owocach średniej wielkości, przydatnych do przetwórstwa i zamrażalnictwa. Ze względu na obfite plonowanie oraz wysoką odporność roślin na choroby grzybowe liści i pędów oraz wielkopąkowca porzeczkowego może być polecana do tradycyjnej, amatorskiej uprawy.
Pora kwitnienia: Kwiecień. Kwiaty są wrażliwe na przymrozki. Niektóre odmiany np Ben Alder kwitną później co zminiejsza ryzyko uszkodzenia kwiatów.
Uprawa: Roślina ma niewielkie wymagania co do podłoża i stanowiska. Odporność na mróz duża (może rosnąć nawet na większych wysokościach). Niestety nie jest całkiem odporna na ataki chorób i szkodników. Może chorować na antraknozę, rdzę wejmutkowo-porzeczkową, gruzełka cynobrowego, amerykańskiego mączniaka agrestu lub może ją zaatakować przeziernik porzeczkowiec lub wielkopąkowiec porzeczkowy. Najlepszym sposobem walki jest całkowite usuwanie chorych gałęzi, wykonując cięcie przy samej powierzchni gleby.
Cięcie porzeczki czarnej wykonywać tak by na krzewie zostało od 1 do 20 rozgałęzień. Porzeczki czarne tniemy w każdym roku zmuszając w ten sposób krzew stale do wytwarzania nowych przyrostów. Termin cięcia - koniec lata przez jesień (po owocowaniu). Wycinamy pędy stare 4-5 letnie, których owocowanie jest słabe. Mozna też wykonać ciecie zimowe czarnej porzeczki - jeżeli pogoda na to pozwala, zdarzą sie dni cieplejsze i sloneczne, to można wykonać już ciecia od połowy stycznia. Wiosną usuwamy wszystkie pędy uszkodzone.
Krzewy sadzi się w odstępach 1-1,5 m. Jeżeli chcemy uzyskać gęsty żywopłot to odstęp powinien wynosić około 50 cm.
. Porzeczki zaczynają owocować wcześnie, żyją około 20 lat, ale najlepszy okres owocowania nie przekracza 10-15 lat. Po tym czasie krzewy należy usunąć i zastąpić je nowymi.
Gleba: Porzeczki mają niewielkie wymagania względem podłoża ale najlepiej rozwijają się na glebach lekkich, wilgotnych, żyznych. Porzeczka czarna potrzebuje wilgoci więcej niż inne porzeczki.
Stanowisko: Umiarkowanie nasłonecznione lub trochę zacienione.
Zastosowanie:Jako roślina użytkowa i lecznicza. Owoce mogą być spożywane na surowo lub sporządza się z nich wina, soki, kompoty, dżemy i galaretki.
Ciekawostki: Porzeczki, choć są rośliami rodzimymi, rosnącymi na terenie Europy i Azji, zostały dość późno wykorzystane jako rośliny do uprawy. Dopiero pod koniec XV wieku mnisi rozpoczęli ich hodowlę na terenach klasztornych.
W językach germańskich czarne porzeczki są często nazywane winogronami św. Jana, bo z wyglądu przypominają winogrona a ich okres dojrzewania przypada około 24 czerwca, w imieniny Jana.
Tematy pokrewne: Krzewy łatwe w uprawie, krzewy trudniejsze w uprawie, ogród użytkowy, rośliny do letniego ogrodu, rośliny na prawie każdą glebę, szkodniki porzeczek, porzeczka czerwona, porzeczka krwista, Owoce jagodowe smaczne i zdrowe.
fot.
Porzeczka czarna Ben Lomond - John Lord / Flickr CC
Porzeczka czarna - INNE ZDJĘCIA ROŚLINY:
SZKODNIKI PORZECZEK I AGRESTUPorzeczki są narażone przede wszystkim na ataki wielkopąkwoca porzeczkowego i przeziernika porzeczkowca. Objawem ataku tego pierwszego są nabrzmiale pąki.
Przeziernik porzeczkowiec to owad z rzędu motyli. Zimuje pod postacią larw w rdzeniu pędów.
Więcej o szkodnikach porzeczek i agrestu... |
Opisane rosliny użytkowe :
agrest pospolity, aloes, aronia czarna, bazylia, berberysy, borówka amerykańska (borówka wysoka), czosnek niedzwiedzi, dereń jadalny, dynia olbrzymia, jabłoń domowa, jagoda kamczacka, lawenda, leszczyna, lubczyk ogrodowy, macierzanka, tymianek, mahonia pospolita, malina, mięta, morwa biała, oregano (lebiodka pospolita), orzech włoski, pietruszka, pigwowiec, pomidor, porzeczka biała, porzeczka czarna, porzeczka czerwona, poziomka pospolita, rabarbar ogrodowy , rozmaryn , rzeżucha (pieprzyca siewna), sałata siewna, słonecznik zwyczajny, szałwia lekarska, szczypiorek, topinambur (słonecznik bulwiasty), truskawka, wiśnia pospolita, żurawina wielkoowocowa.
>>> Więcej krzewów do ogrodu...
>>> Więcej porad ogrodnika amatora...
Kalendarz wystaw i targów ogrodniczych na rok 2024
Wystawy, targi i inne imprezy ogrodnicze to doskonała okazja do zakupu ciekawej sadzonki, nowych odmian roślin, uzyskania informacji na temat projektowania i urządzania ogrodów, pielęgnacji roślin a także ciekawy sposób na spędzenie wolnego czasu dla kazdego miłośnika roślin i ogrodów.
Zobacz kalendarz wystaw i targów ogrodniczych...
OGRÓD UŻYTKOWY
Miło jest mieć ogród, który jest nie tylko radością dla oczu ale też może sprawić nam przyjemność możliwością skubnięcia bezpośrednio z krzaczka czy drzewa jakiegoś owocu. Warto też wygospodarować nieco miejsca na podstawową, świeżą zieleninę używaną w kuchni to jest szczypiorek, por, pietruszkę czy cebulkę po którą wystarczy schylić się na grządkę a nie biegać za każdym razem na targ czy do sklepu.
Więcej o
ogrodach użytkowych...
Nowe tematy :
Kalendarz ogrodnika amatora:
>>> Więcej porad ogrodnika amatora...
Galerie ogrodnika amatora:
PORZECZKA BIAŁA
Porzeczki białe są cenione ze względu na najbardziej smaczne, deserowe owoce. Słodki smak wynika nie z wysokiej zawartości cukru ale z niskiej zawarośći kwasów. Owoce porzeczki białej są bogatym źródłem witaminy C i E oraz witamin z grupy B.
Więcej informacji o porzeczce białej...
Alfabetyczny spis roslin ogrodowych
Łacińskie nazwy roślin ogrodowych
Angielskie nazwy roślin ogrodowych
OGRÓD WIEJSKI
Ogrody w stylu wiejskim kojarzą się z sielskimi, beztroskimi wakacjami spędzanymi na wsi.
Typowy ogród wiejski łączy funkcje dekoracyjne i użytkowe : rosną w nim nie tylko bujne kwiaty i krzewy ozdobne ale też i drzewa oraz krzewy owocowe, są grządki warzywne i ziołowe.
Więcej o
ogrodach wiejskich...
ARONIA CZARNA
Owoce jagodowe w kolorze ciemnogranatowym. Zawierają dużo witamin i mikroelementów. Aronia może być spożywana w postaci świeżego owocu (walory smakowe umiarkowane) ale najbardziej nadaje się do sporządzania soków, galaretek, konfitur, powideł lub marmolad.
Więcej informacji o aronii czarnej...
Parki i ogrody - czyli ciekawe miejsca do zwiedzania.
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
Warto wykorzystać letni czas i wybrać się w miejsce, gdzie króluje przyroda. Jest wiele obiektów do zwiedzania - ogrody botaniczne, arboreta, parki przy zamkach i pałacach, palmiarnie albo inne ogrody dostępne przez cały rok - np. Kapias - Ogrody do Zwiedzania w Goczałkowicach czy Ogrody Tematyczne Hortulus w Dobrzycy. Na pewno wizyta w takich miejscach poprawi nastrój i pozwoli się zrelaksować.
Więcej ciekawych miejsc dla miłośników ogrodów...
JABŁOŃ DOMOWA
Jabłonie to małe lub średniej wielkości drzewa liściaste z efektownymi kwiatami na wiosnę i owocami ozdobnymi lub jadalnymi jesienią; niektóre mają również ciekawy jesienny kolor liści.
Kwiaty dość duże, biało-różowe lub różowe, obficie pokrywaja drzewka wiosną.
Owoce są przeważnie kuliste, zielone, żółte, czerwone lub żółte z rumieńcami.
Więcej informacji o jabłoniach...
Lecznicze nalewki
Nalewki mogą również leczyć, wiele z nich ma działanie dezynfekujące, ułatwiajace trawienie, wzmacniające lub orzeźwiające. Niektóre z nich regulują pracę serca, inne zaostrzą apetyt, pomogą przy przeziębieniach lub porawią nastrój.
Więcej informacji o nalewkach...
POZIOMKA POSPOLITA
Roślina ma pokrój krzaczasty, ciemnozielone liście, białe kwiaty i małe czerwone owoce o smaku zależnym od odmiany ale zawsze przyjemnym. Wśród odmian poziomek rozróżnia się powtarzające i niepowtarzające oraz rozłogowe i bezrozłogowe. Poziomki powtarzające są częściej polecane ze względu na długość owocowania: od czerwca do końca września a nawet dłużej.
Więcej informacji o poziomkach...
OWOCE JAGODOWE
Do najpopularniejszych owoców jagodowych należą : truskawki, maliny, porzeczki czerwone, czarne i białe, poziomki, jeżyny, agrest, borówki, aronia czy czarny bez. Uprawiając owoce jagodowe we własnym ogrodzie można cieszyć się ich świeżym smakiem i mamy pewność, że sa to owoce bez "chemii", chyba że sami ją zaaplikujemy.
Więcej w artykule: Owoce jagodowe....
PORZECZKA KRWISTA
Bardzo efektowne, czerwonoróżowe kwiaty zebrane w długie grona. Kwiatostany nie pojawiają się na pędach czteroletnich i starszych. Liście ciemnozielone, pomarszczone, 3-5 klapowe. Kwitnie na przełomie kwietnia i maja.
Więcej informacji o porzeczce krwistej...
OGRÓD OD A DO Z - INDEX HASEŁ
Nie potrafisz znaleźć informacji na interesujący cię temat - spróbuj ich poszukać w indeksie haseł.
Sprawdź indeks haseł...