Gleba w ogrodzie, rodzaje i sposoby ulepszenia gleby.

Niektórym gatunkom roślin odpowiada najlepiej pewien określony rodzaj gleby, który może nie występować na naszej działce. Ogólnie można jednak przyjąć, że większość roślin dobrze uprawia się na glebach średnio ciężkich, zasobych w próchnicę, składniki pokarmowe i wodę.


Dobra gleba to prawdziwy skarb

Poznanie rodzaju gleby w swoim ogrodzie to podstawowa czynność, która pozwoli odpowiednio uprawiać rosnące w niej rośliny. Rodzaj gleby zależy od stopnia zwietrzenia i składu mechanicznego składników mineralnych.
Na terenie Polski najczęściej występuja gleby piaszczyste, gleby gliniaste lub gleby ilaste czyli wcale nie rewelacyjne.Na szczęscie jest też wiele roślin ogrodowych, które daja radę w prawie każdej glebie:

Ogrodowi twardziele na prawie każdą glebę

Jak określić rodzaj gleby:

Można postępować wg tabeli Schlichtinga i Blume.
Należy wziąć do ręki trochę wilgotnej gleby i sprawdzić:
- jeżeli z gleby nie można uformować wałka grubości pół ołówka - gleba jest silnie piaszczysta,
- jeżeli z gleby nie można uformować wałka grubości ołówka - gleba jest piaszczysta,
- jeżeli z gleby można uformować wałek i skrzypi między palcami - gleba jest gliniasta,
- jeżeli po przełamaniu wałka gleba ma lśniącą powierzchnię - łatwo ugnieść z niej bryłę - gleba jest ilasta,
- jeżeli jest miękka jak masło - gleba jest silnie ilasta.

Można też określić rodzaj gleby w ogrodzie na podstawie rosnących w nim chwastach i dzikich ziołach:

Rośliny wskaźnikowe - dość precyzyjnie określają warunki wystepujące w danym podłożu - dzieki nim można poznać rodzaj gleby, jej odczyn i wilgotność. Bywa jednak, że czasem jedna roślina określa kilka środowisk.
- w glebie suchej chętnie rosną - macierzanka piaskowa, jaskier bulwiasty, posłonek pospolity, wilczomlecz sosnka, krwawnik pospolity,
- w glebie wilgotnej chętnie rosną - firletka poszarpana, gwaizdnica pospolita, mięta, stokrotka pospolita, trzęślica pospolita, wiązówka błotna, szczaw, ostrożeń łąkowy, pełnik europejski, stokrotka pospolita, skrzyp leśny,
- gleba jest podmokła jeżeli rośnie - czyściec błotny, krwiściag lekarski, podbiał pospolity, skrzyp polny, rdest wężownik, knieć błotna, jaskier rozłogowy, kozłek lekarski, mydlnica lekarska, żywokost,
- w glebie ciężkiej rośnie - babka zwyczajna, mietlica biaława, pięciornik gesi, tasznik pospolity,
- w glebie piaszczystej rośnie - bodziszek drobny, fiołek polny, ślaz zaniedbany, złocień polny, gwiazdnica pospolita, dziewanna pospolita, macierzanka piaskowa, babka piaskowa, krwawnik pospolity,
- w glebie gliniastej, zwartej lubi rosnąć - szałwia łąkowa, gorczyca polna, łopian wiekszy, łoboda rozłożysta, bylica pospolita,
- w glebie ilastej, zwartej rosną - jaskry rozłogowe, glistnik jaskółcze ziele, ostróżeczka polna, babka zwyczajna, perz, pięciornik gęsi
- w glebie próchniczej rośnie - konwalijka dwulistna, marzanka wonna,
- gleba jest kwaśna jeżeli rośnie w niej - stokrotka pospolita, szczaw polny, mięta polna, borówka brusznica, fiołek ptasi, koniczyna polna, przetacznik leśny,
- gleba jest alkaliczna jeżeli rośnie w niej - cykoria podróżnik, dzwonek jednostronny, wilczomlecz mały, lnica, gorczyca polna, babka zwyczajna, fiołek polny,
- w glebie ubogiej w azot chętnie rośnie - fiołek trójbarwny, wrzos zwyczajny, rumian, babka średnia, komonica zwyczajna,
- w glebie bogatej w azot chętnie rośnie - pokrzywa zwyczajna, mniszek lekarski, przytulia czepna, gwiazdnica pospolita, jasnota plamista, tobołki polne.

Najlepsza jest gleba pulchna i elastyczna, gruzełkowata o przyjemnym zapachu ziemi. Niestety taką idealną ziemię posiada tylko niewielka część ogrodów.
Co zatem robić gdy w ogrodzie nie ma idealnej gleby? Trzeba po prostu glebę w ogrodzie poprawić.

Sposoby ulepszania gleby

Kwiaty z reguły nie lubią gleb ilastych bo są ciężkie, nieprzewiewne i nie przepuszczają wody a po większych deszczach się zamulają. Podczas suszy z gleby takiej robi się twarda skorupa. Do takiej gleby najlepiej dodać gruboziarnistego piasku (1 wiadro na 1 m.kw.).
Gleba piaszczysta jest z kolei zbyt przewiewna i za bardzo przepuszczalna dla wody. Do tego uboga w składniki pokarmowe. Poprawi jej strukturę dodanie kompostu, torfu lub rozłożonego obornika.
Ziemię o małej zawartości próchnicy można ulepszyć dodając ziemi darniowej, powstałej w wyniku rozkładu darni i korzeni. Jest dość ciężka ale można z niej sporządzić mieszankę składajacą się dodatkowo z torfu i piasku (w stosunku 2 na 1 na 1). Niewielkie ilości ziemi darniowej można pozyskać z kretowisk, większe ilości uzyskuje się prze kompostowanie darni pochodzacej z pól czy łąk.
Glebę w ogrodzie można poprawić dodając ziemi liściowej powstającej z rozkładajacych się liści; najlepsza jest ziemia z liści bukowych ale można też pozyskać ją z własnych opadłych jesienią liści (rozkład trwa 3 lata).
Torf stosuje się przy rozmnażaniu czy sadzeniu roślin; sprzyja rozwojowi systemu korzeniowego poprzez utrzymywanie dostatecznej ilości wody. Ziemię torfową można kupić w sklepach ogrodniczych lub kwiaciarniach.
Piasek dodaje się do gleby w celu zwiększenia przepuszczalności podłoża. Najlepszy jest piasek kwarcowy średni lub gruby.
Jeżeli planujemy posadzić rośliny wymagające kwaśnego odczynu gleby warto zastosować ziemię z lasu iglastego powstałą z rozkładającego się igliwia. Najepsza jest ziemia z igliwia sosnowego. Taką ziemię stosujemy przy zakładaniu wrzosowiska lub w miejscach, w których planujemy posadzenie azalii czy różaneczników.
Do podłoża roślin wapinolubnych można dodać resztki starego tynku, zaprawy murarskiej lub wapna.

UWAGA !!!

Sposoby nawożenia gleby zostały opisane w artykule nawożenie roślin.

Rośliny na gleby gliniaste:

cyprysik nutkajski, jabłoń purpurowa, jukka ogrodowa, tojeść kropkowana, ciemiernik biały
.

Rośliny na gleby gliniasto-piszczyste:

cyprysik nutkajski, sosna limba (choć najlepsze są gleby żyzne i wilgotne), jabłoń purpurowa, platan klonolistny (ale gleba powinna być też żyzna, ognik szkarłatny, acidantera dwubarwna, jukka ogrodowa, zawilec japoński, nasturcja.

Rośliny na gleby piaszczyste i lekkie:

sosna limba (choć najlepsze są gleby żyzne i wilgotne), świerk kłujący, Berberys Thunberga (dobrze znosi zasolenie), hibiskus, rokitnik zwyczajny (znosi tez niewielkie zasolenie gleby), szczodrzeńce (żarnowce), tamaryszek (dobrze znosi niewielkie zasolenie gleby), rozchodnik okazały, krokusy (byle była dostatecznie wilgotna w okresie kwitnienia).
Więcej o glebie piaszczystej...

Rośliny na gleby próchnicze i lekkie:

rododendrony (odczyn kwaśny), wrzośce (odczyn kwaśny), wrzosy, krokosmia (montbrecja), liatra kłosowa, przebiśnieg (śnieżyczka) (wapienna), krokusy, szafirki (lekko wilgotna), czarnuszka damasceńska, diaskia.

Rośliny na gleby ilaste:

tojeść kropkowana.

Rośliny na gleby żyzne i umiarkowanie wilgotne:

magnolia (odczyn lekko kwaśny), wiśnia piłkowana (próchnicza), forsycja, krzewuszka cudowna (wajgela), mahonia pospolita, rododendrony (odczyn kwaśny), złotlin , cebulica syberyjska, dalie, hiacynty, lilie, narcyzy, szafirki, śnieżnik lśniący, przylaszczki, inkarwilla Delavaya , ciemiernik biały, aster chiński, bakopa, fasola wielokwiatowa

Rośliny na gleby żyzne i wilgotne:

jodła koreańska, sosna limba, katalpa (surmia) (ale zdrenowana), agrest, barwinek pospolity, budleja Dawida, enkiant dzwonkowaty (odczyn kwaśny), hortensje, kalmia (odczyn kwaśny), migdałowiec trójklapowy, oczar omszony (odczyn lekko kwaśny), pigwowiec, begonia bulwiasta, kokorycz pusta, kosaciec syberyjski, mieczyki ogrodowe (gleba niezakwaszona), r anniki zimowe (odczyn obojetny), szackownica kostkowata (odczyn lekko kwaśny), tulipany (odczyn obojetny), tygrysówka pawia.

Rośliny na gleby wapienne:

świerk serbski (gleba żyzna), perukowiec podolski (bardzo lubi gleby wapienne), ognik szkarłatny (gliniasto-piaszczysta), wawrzynek wilczełyko (próchnicza, lekko wilgotna), przebiśnieg (śnieżyczka), lawenda, inkarwilla Delavaya, ciemiernik biały.
Więcej informacji o glebach wapiennych...

Rośliny na gleby o odczynie kwaśnym:

azalie, enkiant dzwonkowaty, hortensje bukietowe, kalmia, magnolie(gleba lekko kwaśna), oczar omszony (odczyn lekko kwaśny), rododendrony (odczyn kwaśny), wrzośce, wrzosy, szachownica kostkowata (odczyn lekko kwaśny).
Więcej informacji o glebach kwaśnych...

Rośliny, które rosną dobrze w każdej glebie:

Świerk kłujący, głogi, wierzba mandżurska, bukszpan, jaśminowce, lilaki, tawuły, fiołki wonne, liliowce, nasturcja, maciejka, czarnuszka damasceńska, werbena ogrodowa.
Wiecej roślin, które udadzą się w prawie każdej glebie ...

NAWOŻENIE ROŚLIN
Nawożenie to jedna z podstawowych prac w ogrodzie.Mizerny wzrost roślin, słabe kwitnienie, brązowienie igieł lub bladość liści to sygnały, że naszym roślinom doskwiera niedobór składników pokarmowych.
więcej na temat nawożenia roślin...

TEMATY NA STYCZEŃ

ROŚLINY DONICZKOWE ZIMĄ

Zima to dla większości roślin doniczkowych dość trudny okres. Nie wszystkie rośliny pokojowe radzą sobie z niekorzystnymi zimowymi warunkami. Osłabione rośliny łatwo zapadają na różnego typu choroby i są atakowane przez szkodniki. Do tego dochodzą często błedy w pielęgnacji. Na szczęście stosując skuteczne zabiegi można poprawć ich kondycję i sprawić, że będą zdobić mieszkanie i rozjaśniać ponure, zimowe dni.
więcej na temat roślin doniczkowych zimą...

IGLAKI ZAWSZE PIĘKNE
Iglaki to drzewka i krzewy bardzo chętnie sadzone w ogródkach i trudno się temu dziwić bo mają one wiele zalet. Przede wszystkim są niezwykle dekoracyjne i to przez cały rok. Do tego są w wiekszości łatwe w uprawie i dość wytrzymałe. Zdarzają się co prawda odmiany bardzo wrażliwe i kapryśne ale większość iglaków wytrzymuje temperaturę od 15 do -20 st.C. Inną cenną zaletą jest ich różnorodność. Mogą mieć różne kształty i odcienie igieł np. w kolorze zielonym, niebieskawym, żółtym, żółtozielonym lub częściowo wybielone ulistnienie.
więcej na temat roślin iglastych...

OZDOBNE PĘDY, OWOCE I LIŚCIE

Najczęściej największą ozdobą ogrodu są kwitnące rośliny - ale nie tylko; istnieje wiele roślin ogrodowych o ozdobnych pędach, owocach czy liściach. Ich walory docenia się najczęściej gdy pora kwitnienia się kończy - czyli późną jesienią i zimą. Część roślin łaczy walory ozdobne z użytkowymi: ich owoce nie tylko zdobią ale mogą być spożywane przez ludzi lub zwierzęta. Warto tu wspomnieć nie tylko o owocach dzikiej róży, pigwowca, berberysów czy jarzębiny ale i o warzywach takich jak dynia, patison lub jarmuż.
Więcej o ozdobnych owocach, pędach i liściach ...

PRZYGOTOWANIE OGRODU DO ZIMY


Coraz częściej uprawiamy w swoich ogrodach rośliny, które pochodzą z miejsc o łagodniejszym klimacie. I choć w w okresie zimowym wymagają zabezpieczenia to jednak warto posadzić je w swoim ogrodzie, bo są to z reguły rośliny bardzo dekoracyjne. Najpierw należy poznać jak przebiega ich wegatacja. Są to z reguły rośliny przyzwyczajone do długiej i ciepłej jesieni. Często w ogóle nie zapadają zimą w spoczynek a tylko spowalniają wegetację - tak jest w przypadku roślin zimnozielonych.
więcej na temat przygotowania ogrodu do zimy...