HORTENSJA (Hydrangea)- uprawa i zastosowanie.

Hortensje są bardzo efektownymi krzewami kwitnącymi w lecie. Pochodzą z Dalekiego Wschodu a ich hodowlą zajamowano się już parę tysięcy lat temu. Największą zaletą hortensji są piękne i trwałe kwiaty.

Letnia aranżacja z hortensjami i ozdobami ogrodowymi. Zdjęcie wykonano na 120 Wiosennej Wystawie Kwiatów i Ogrodów.

Łacińską nazwę tej rośliny Hydrangea można przetłumaczyć jako wodny krzew co jest trafnym określeniem gdyż hortensje potrzebują dużo wilgoci. Hortensje to krzewy wymagające w naszych warunkach klimatycznych trochę wysiłku od ogrodnika ale warte uprawy. Najłatwiejsze w uprawie są hortensje bukietowe.

Opis rośliny

W kwiatostanch hortensji mogą występować dwa rodzaje kwiatów: kwiaty płodne są drobne i niepozorne oraz kwiaty płonne otaczające kwiaty płodne - znacznie większe, o owalnych płatkach. Kwiaty hortensji skupione są w okazałych baldachach w barwach od białej poprzez różne odcienie różu do czerwonej a za pomocą specjalnych zabiegów można uzyskać barwę niebieską.
Okazałe kwiaty zdobią roślinę nawet po zaschnięciu, warto więc zostawić je na zimę.
Liście hortensji są dość duże, eliptyczne, na brzegu ząbkowane. Wysokość krzewów zależy od odmiany i warunków w jakich rośnie. Hortensje ogrodowe wyrastają do 1 metra wysokości, hortensje drzewkowate osiagają wyskość 1,5 m a hortensje bukietowe 2 m.

Odmiany

Najbardziej efektowna i najczęściej poszukiwana jest hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla). Różne odmiany tego krzewu mają kwiaty w kolorze białym, różowym, czerwonym i niebieskim. Kwitną najczęściej w czerwcu i lipcu. Krzewy mają zwarty pokrój.

Ciekawą i łatwiejszą w uprawie jest hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) - krzew o wysokości do 2 m kwitnący w sierpniu-wrześniu. Posiada duże stożkowate kwiatostany o białych płonnych kwiatach, które przekwitając staja się różowe a na koniec czerwonawe. Hortensja bukietowa znacznie lepiej znosi mroźne zimy.


Hortensja kosmata Hydrangea aspera, Hydrangea sargentiana ma wyjątkowo piękne koronkowe kwiatostany o średnicy około 20 cm. rozwijające się w drugiej połowie lata. Kwiaty płodne są drobne i liczne w kolorze fioletowym lub fioletowo niebieskim. Otaczają je nieliczne ale dużo większe kwiaty płonne w kolorze białym. Liście duże, pokryte kutnerem. Roślina w naszych warunkach osiąga 2-3 m wysokości. Krzew jest średnio wrażliwy na przemarzanie ale po przycięciu zmarznietych gałęzi dobrze odrasta.

Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) - pnącze to może osiągnąć do 20 m wysokości. Pnie się po murach lub większych drzewach (potrzebuje solidnej podpory). Ozdobą tej hortensji są ciemnozielone, jajowate liście o długości 7-10 cm oraz duże, płaskie kwiatostany, o średnicy 20-25 cm, rozwijające się w czerwcu i lipcu.


Hortensja drzewkowata (czasem nazywana drzewiastą lub krzewiastą) (Hydrangea arborescenes) tworzy szerokie krzewy o luźnym pokroju i półkoliste kwiaty o średnicy 10-20 cm początkowo zielonkawe, które stopniowo bieleją a późnie różowieją. Kwitnie od połowy lipca do połowy września. Najpopularniejsza jest odmiana Grandiflora, która ma kwiatostany o średnicy 20 cm. Niezawodny krzew jeśli chodzi o kwitnienie, jest efektowny i długo kwitnący. Na dodatek mało kapryśny. Te zalety sprawiają, że jest chętnie sadzony nie tylko w ogrodach, ale również parkach czy innych nasadzeniach miejskich.


Hortensja dębolistna (Hydrangea quercifolia ) o nietypowym kształcie liści, dużych, głęboko klapowanych, jesienia przebarwiających się na czerwono lub purpurowo. Kwiatostany białe lub kremowe, zebrane w stożkowate wiechy. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Jesienią kwiatostany przebarwiają się na brązowoczerwony kolor zasychając na krzewie. Wysokość krzewu : 1-1,5m. Hortensje dębolistne nie są w pełni odporne na nasze warunki klimatyczne i wymagaja zabezpieczenia na zimę.

Uprawa

Krzewy hortensji uprawiane w naszych ogrodach to mieszańce pochodzące z gatunków rosnących w cieplejszym klimacie niż nasz i dlatego dość trudno znoszą ostrzejsze zimy. Z reguły marzną tylko do poziomu śniegu. Ponieważ większość pąków kwiatowych uformowanych minionego lata znajduje się w górnej części pędów, może się zdarzyć że przemarznięty krzew wypuści liście i pędy ale nie zakwitnie. Dlatego najlepiej hortensje okryć na zimę.
Hortensje najlepiej rosną w glebie żyznej, próchniczej z dodatkiem torfu, o kwaśnym odczynie. Źle rosną w glebie suchej i piaszczystej. Hortensja nie lubi też gleby gliniastej.
Lubią stanowiska słoneczne lub półcieniste i dużo wilgoci. W półcieniu nieco skąpiej kwitną. Najlepiej rosną od strony wschodniej, w miejscu osłonietym od wiatrów.
Zasilanie i podlewanie - hortensje to bardzo żarłoczne krzewy; najlepiej zasilać je systematycznie co dwa tygodnie nawozami zakwaszającymi glebę. Zasilanie należy zakończyć na początku sierpnia. Jeżeli liście rośliny mają objawy chlorozy należy zakwasić podłoże ściółkując powieszchnię gleby pod krzewem kwaśnym torfem , kompostem korowym lub trocinami.
Jeżeli podłoże nie będzie dostatecznie kwaśne, hortensja będzie miała kwiaty różowe. Aby uzyskać niebieskie kwiaty hortensji ogrodowej należy w okresie wegetacji, co tygodnie, podlewać krzewy roztworem ałunu (siarczan amonu lub siarczan potasu) w proporcji 60 g na 10 l wody. Można ewentualnie granulkami podsypać krzak na wiosnę. Skutecznie też działa wyściółkowanie gleby torfem wysokim .

Cięcie krzewów hortensji ogrodowej - ponieważ kwiatostany formują się poprzedniego lata, wiosną należy ograniczyć się do obcięcia resztek zeszłorocznych kwiatostanów i martwych pędów.
Cięcie hortensji bukietowej można przeprowadzać wiosną - wystarczy usunąć zaschnięte, zeszłoroczne kwiatostany. Co parę lat warto przeprowadzić cięcie odmładzające. Usuwamy mniej efektowne, chore lub zaschnięte pędy.

Rozmnażanie

Hortensje ogrodowe rozmnaża się łatwo przez sadzonki zielne czyli nie zdrewniałe pędy, które ukorzeniają się po 6-8 tygodniach. Najlepszy termin to czerwiec. Należy przygotować pojemnik o wysokości około 10 cm wysokości. Sadzonki tworzy się z uciętych pędów, z których odrzuca się odcinek szczytowy (ok.10 cm) a resztę tnie się na kawałki o 2 parach liści. Dolną parę liści usunąć a koniec sadzonki zanurzyć w ukorzeniaczu do roślin liściastych. Sadzonkę wcisnąć w podłoże tak aby pod ziemia znalazły się miejsca po usuniętych liściach. Sadzimy w mieszance torfu i piasku w stosunku 1:1. Pojemnik z sadzonkami umieścić w miejscu ciepłym i widnym ale nie bezpośrednio na słońcu. Sadzonki i podłoże delikatnie zraszać, aby ograniczyć parownaie można nakryć słoikiem lub innym przeźroczystym pojemnikiem. Sadzonki można ukorzeniać również w sierpniu i wrześniu wtedy trzeba przezimować roślinki w chłodnym i widnym pomieszczeniu. Wiosną przesadza się je na miejsce stałe.

Zastosowanie

Najlepiej krzewy hortensji prezentują na tle trawnika; można z nich tworzyć grupy lub sadzić wzdłuż ścieżki, koło tarasu lub w pobliżu ławki czy altany. Hortensje pnące można sadzić przy murach lub pniach drzew - będą się malowinczo wspinać. Potrzebują silnych podpór ale jeżeli posadzimy hotrensję pnącą bez podpory stworzy gęstą darń. Mogą być sadzone zarówno w miejscach zacienionych jak i słonecznych. Kwiaty hortensji po zasuszeniu można wykorzystać do suchych bukietów.

Ciekawostki

Dorodne krzewy hortensji rosną w Kornwalii słynącej z łagodnego i słonecznego klimatu, odpowiedniego dla tego krzewu.

Hortensja Krzewiasta Anabelle
Hortensja Anabelle to efektownie kwitnący krzew o luźnym pokroju i grubych gałęziach. Kwiaty kremowobiałe, zebrane w bardzo duże ok. 20 cm średnicy, półkuliste kwiatostany, złożone z wielu płonnych kwiatów. Lubi gleby lekko kwaśne i wilgotne. Termin kwitnienia: VII-VIII. Wysokość: 1,5 m. Stanowisko: słoneczne, półcieniste. Mrozoodporność: tak. Nadaje się do ogrodów przydomowych. Z uwagi na bardzo duże kwiatostany, które po deszczu pokładają się, wskazane jest podwiązać je do palików. Kwiaty doskonale nadają się do suchych bukietów.

Hortensja Dębolistna
Hortensja dębolistna jest krzewem o luźnym pokroju dorastającym do 1-1,5 m. Charakteryzuje się nietypowym dla hortensji kształtem liści, które jesienią przebarwiają się na intensywny czerwonobrązowy lub czerwonofioletowy kolor. Stożkowate, białe kwiatostany pojawiają się w lipcu i sierpniu. Pozostają atrakcyjne nawet po zaschnięciu.
W surowe zimy hortensja dębolistna może przemarzać, ale na wiosnę odbija. W przypadku przemarznięcia pąków kwiatowych nie doczekamy się jednak kwitnienia w danym sezonie. Najlepszym stanowiskiem dla tego krzewu będzie półcień i zaciszne miejsce osłonięte od wiatrów, gleba lekko kwaśna i próchniczna.

OGRÓD ANGIELSKI

Cechą charakterystyczną ogrodów angielskich jest dążenie do odwzorowania elementów występujacych w naturze, swoboda oraz pewna dawka romantyzmu. W ogrodzie naturalnym powinny przeważać zielone trawniki, nieregularne kształty rabat, kręte ścieżki oraz kępy trwałej roślinności.
Więcej o ogrodach angielskich...